ABD, 2022’den bu yana meydana gelen ve 20 askeri personelin hayatını kaybetmesine neden olan ölümcül kazaların ardından, V-22 Osprey programında uzun süredir devam eden emniyet, bakım ve denetim eksikliklerini tespit etti.
ABD Deniz Hava Sistemleri Komutanlığı (NAVAIR) ile Hükümet Hesap Verebilirlik Ofisi (GAO) tarafından hazırlanan raporlar, uçağın mevcut yönergeler kapsamında uçuşa elverişli olduğunu teyit ederken, çözülememiş risklerin yıllar içinde biriktiğini ortaya koydu.
Uçuşa elverişlilik teyit edildi, riskler birikti
Raporlarda, V-22’nin yaklaşık 20 yıl önce hizmete girmesinden bu yana bazı risklerin giderilemediği ve bu risklerin zamanla arttığı kabul edildi. Kurumlar, kazalarda artış yaşandığını ve askeri kuvvetler arasındaki koordinasyonun yetersiz kaldığını bildirdi.
V-22 Osprey
GAO ve NAVAIR tarafından yapılan açıklamada, “V-22 platformunun kümülatif risk durumu ilk hizmete girişinden bu yana artmaktadır.” ifadesi kullanıldı. Açıklamada, bilinen tehlikelerin zamanında giderilmemesinin, risklerin yıllarca devam etmesine yol açtığı belirtildi.
Kaza oranları ve teknik sorunlar
Verilere göre müşterek kuvvetler, 2023 ve 2024 mali yıllarında muharebe dışı 18 ciddi Osprey kazası yaşadı. Bu oranların, önceki sekiz yılın ortalamalarına kıyasla yüzde 36 ila yüzde 88 arasında daha yüksek olduğu kaydedildi.
En ağır kazaların, gövde veya motor arızaları ile uçuş ya da bakım sırasında yapılan insan hatalarından kaynaklandığı bildirildi. Raporlarda, ani güç kaybına yol açabilen sert kavrama (hard clutch) devreye girmeleri ile pervane-rotor dişli kutusu bileşenlerindeki kusurlar, kazaların başlıca nedenleri arasında gösterildi.
Bu kusurlardan birinin 2006 yılına kadar uzandığı, ancak ancak 2024’te değerlendirmeye alındığı kaydedildi. Dişli kutusuna ilişkin bazı sorunlar için tam çözümlerin 2034 yılına kadar devreye alınmasının beklenmediği ifade edildi.
Kuvvetler arası koordinasyon eleştirisi
İncelemelerde, V-22 Müşterek Program Ofisi’nin bakım standartlarında tutarsızlıklar bulunduğu, ABD Donanması, Deniz Piyadeleri ve Hava Kuvvetleri arasında bilgi paylaşımının yetersiz kaldığı tespit edildi. Soruşturmacılar, tehlike raporları, acil durum prosedürleri veya idame verilerinin paylaşılmasına yönelik resmî ve zorunlu bir sürecin bulunmadığını bildirdi.
İyileştirme adımları
NAVAIR Komutanı Koramiral John Dougherty, bu sorunların giderilmesi amacıyla komutanlık tarafından emniyet ve hazırlık seviyesini artırmaya yönelik 32 tavsiyenin uygulamaya alındığını söyledi. Dougherty, “Kazaları önlemek için usul ve kurallara uyumu sürekli değerlendiriyoruz ve net risk eşikleri oluşturmak amacıyla uçuşa elverişlilik kontrollerini güçlendiriyoruz.” dedi.
MV-22BM Osprey
Eş zamanlı olarak GAO, denetim rollerinin netleştirilmesi, tehlike kontrol süreçlerinin hızlandırılması ve tüm V-22 kullanıcıları arasında emniyet bilgilerinin zorunlu olarak paylaşılması çağrısında bulundu. Kurum, birlikte çalışabilirliğin artırılmasının gelecekteki kazaların önlenmesi açısından kritik olduğunu vurguladı.
GAO’nun son denetimi, çözülmemiş V-22 Osprey güvenlik risklerinin daha geniş bir yapısal sorunun parçası olduğuna işaret etti. Artan kaza oranları, tutarsız bakım uygulamaları ve kuvvetler arasında parçalı veri paylaşımının, daha sıkı denetime ihtiyaç duyan bir programa işaret ettiği kaydedildi.
Raporda, GAO’nun V-22’nin doğası gereği güvensiz olduğu yönünde bir değerlendirme yapmadığı, ancak uçağın güvenliğini sağlamaya yönelik denetim sisteminin yavaş ilerlediği, bilgileri tutarsız biçimde ele aldığı ve bilinen riskleri uzun süreler boyunca gideremediği belirtildi. Ciddi tehlikelerin yıllarca çözülmeden kalmasının, bunların zamanla gerçek kazalara dönüşme ihtimalini artırdığı ifade edildi.
Osprey uçaklarının geçmiş kazaları
Osprey uçakları, güvenlik endişeleri nedeniyle defalarca incelemeye tabi tutuldu. Geçtiğimiz Temmuz ayında uçak, Japonya’nın kuzeyindeki Iwate eyaletindeki Hanamaki Havaalanı’na acil iniş yaptı; olayda yaralanan olmadı ve iniş sorunsuz gerçekleşti.
2023 yılının Kasım ayında ise Japonya’nın güneyinde meydana gelen kazada bir Osprey uçağı düşmüş ve uçaktaki sekiz mürettebatın tamamı hayatını kaybetmişti. Bu kazanın ardından ABD ordusu, dünya çapındaki tüm Osprey uçaklarının uçuşlarını geçici olarak durdurmuştu.
2023 yılının Ağustos ayında Avustralya’nın kuzeyinde MV-22B Osprey tipi bir uçak Melville Adası’na düşmüş, kazada 23 askerden üçü hayatını kaybetmişti. 2022’de Norveç’te NATO tatbikatı sırasında MV-22BM Osprey tipi uçağın düşmesi sonucunda dört asker yaşamını yitirmişti. 2017 yılında da Avustralya’nın kuzey kıyılarında bir Osprey uçağı nakliye gemisine çarpmış ve üç asker hayatını kaybetmişti. 2016 yılında ise MV-22 Osprey Japonya’nın Okinava açıklarında düşmüş ve uçakta maddi hasar oluşmuştu.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / aerospaceglobalnews
The post ABD’nin V-22 Osprey raporu yayımlandı: 20 yıllık ihmal first appeared on SavunmaSanayiST.
