ABD istihbarat kurumları, 2022 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) Huawei’ye sağladığı teknolojinin Çin tarafından hava-hava füzelerinin menzilini artırmak için kullanıldığı iddia edildi. Bu gelişme, Çin savaş uçaklarının Amerikan uçaklarına karşı avantaj kazanmasına yol açtı.
Eski ABD Başkanı Biden yönetimi sırasında toplanan istihbarata göre, BAE’nin önde gelen yapay zekâ grubu G42 tarafından Çin’e aktarıldığı öne sürülen teknoloji, savaş uçaklarından atılan uzun menzilli füzelerin modernizasyonunda kullanıldı. İki kaynak, bu teknolojinin Huawei’ye geçtiğini ve Çin füzelerinin PL-15 ve PL-17 modellerinin olduğunu ifade etti.
G42, ABD istihbaratını reddederek, “şüpheli niyet ve amaç taşıyan kaynaklardan gelen yanlış ve iftira niteliğindeki iddiaları kesin olarak reddediyoruz.” açıklamasında bulundu.
ABD yetkilileri arasında görüş ayrılıkları
ABD istihbarat ve güvenlik yetkililerinin çoğu, G42 ve Çin ile ilgili bilgilerden endişe duyarken, bazı yetkililer daha temkinli davrandı. G42’nin bu teknolojiyi Çin Halk Kurtuluş Ordusu’na yardım etmek için kullanacağını bilip bilmediği konusunda tartışmalar yaşandı.
Altı kişi, ABD istihbaratının BAE’nin Çin’e yaklaşmakta olduğuna dair geniş kanıtlar tespit ettiği sırada bilgilerin geldiğini belirtti. Eski bir ABD yetkilisi, “İstihbarat alarm veriyordu. G42 ve BAE Çin’in etki alanına kayıyordu.” dedi.
ABD-BAE ilişkileri ve yapay zekâ işbirliği
İstihbarat, Biden yönetiminde ABD-BAE ilişkileri ve BAE’nin Çin ile iş birliğini durdurması koşuluyla yapay zekâ alanında ABD ile daha fazla iş birliği yapıp yapmayacağı konusunda tartışmalara yol açtı. ABD askeri üssüne ev sahipliği yapan BAE, Washington ile uzun süredir yakın ilişkiler sürdürdü. Ancak Yemen’in Husilerinin başkente düzenlediği saldırılara ABD’nin tepkisinin yetersiz olması, ilişkilerde gerilime neden oldu.
Teknolojinin doğası ve aktarımın etkisi
G42’nin Çin ile paylaştığı teknolojinin tam doğası belirsizdi. İki kaynak, teknolojinin füzelerin uçuşunu optimize eden yazılım içerdiğini belirtti. Bu aktarımın herhangi bir yasayı ihlal ettiğine dair kanıt bulunmuyor. ABD yetkilileri, Huawei ile paylaşılan teknolojinin çift kullanımlı olabileceğini ve Çin savaş uçaklarının Tayvan üzerinden olası bir savaşta Amerikan uçaklarını hedef alma süresini uzatacağını düşündü.
Eski bir CIA Çin askeri uzmanı, “Çin savunma sanayii, 2010’lar boyunca PL-15 ve PL-17 de dahil olmak üzere menzil ve gelişmiş arayıcı teknolojiler açısından ABD muadillerini geride bırakan hava-hava füzeleri geliştirdi ve teslim etti,” dedi.
Beyaz Saray ve BAE arasındaki görüşmeler
Birkaç kaynak, 2023 başında Beyaz Saray’ın G42’yi “entity list”e eklemeyi değerlendirdiğini belirtti. BAE, Huawei teknolojisini veri merkezlerinden kaldırmayı kabul etti ve 2023 sonunda G42, Çinli gruplarla bağlarını kopardı, ABD ile yapay zekâ alanında iş birliğine odaklanacağını açıkladı.
G42, “Huawei’nin G42’ye tedarikçi olduğu dönemde teknoloji sızdırdığı iddiası tamamen asılsızdır. Hiçbir durumda veya şart altında G42 Huawei’ye veya PLA’ya herhangi bir özel veya korunan teknoloji sağlamadı.” açıklamasında bulundu.
Huawei ise iddianın “doğru olmadığını” ve “G42’den Huawei’ye herhangi bir teknoloji aktarımı yapılmadığını” belirtti.
Geçmişten bugüne ABD-BAE ilişkilerinde
Trump yönetimi altında ABD-BAE ilişkileri güçlendi. Abu Dabi, OpenAI liderliğinde 500 milyar dolarlık veri merkezi projesi Stargate’in büyük ortağı olmayı kabul etti. Proje, Trump’ın Mayıs ziyareti sırasında onaylandı ve ABD şirketlerinin BAE’ye ileri teknoloji çipler tedarik etmesini sağlayacaktı.
Bazı ABD güvenlik yetkilileri ve milletvekilleri, BAE ile Amerikan yapay zekâ teknolojisi paylaşımı konusunda Çin nedeniyle endişeli olmaya devam ediyor.
Kaynak: SavunmaSanayiST.com / FT
The post Şok iddia: BAE teknolojisi Çin füzelerine mi gitti? first appeared on SavunmaSanayiST.
